Nang buồng trứng

Nang buồng trứng là gì?

Nang buồng trứng là một khối chứa dịch ở buồng trứng. Đa phần là lành tính.

Tần suất

Phân loại

Nang bì buồng trứng hay còn gọi là u quái trưởng thành dạng nang là u lành, chiếm 75% u buồng trứng.
Nang nước buồng trứng
Nang đơn thuần
Nang hoàng thể
Nang cạnh buồng trứng
Nang lạc nội mạc tử cung
U tiết dịch trong
U tiết dịch nhầy: 75% số u này là lành tính

Triệu chứng

Đau bụng vùng chậu. Thường khi nang có biến chứng như vỡ, xoắn, nhiễm trùng hay xuất huyết trong nang sẽ gây đau bụng
Nôn ói
U bụng
Đôi khi không có triệu chứng, phát hiện trên siêu âm bụng tình cờ phát hiện

Xét nghiệm

Siêu âm bụng: là xét nghiệm hình ảnh được thực hiện đầu tay, chẩn đoán nang buồng trứng.
CT bụng
Marker u (AFP, βhCG, CA 125): thường tăng trong u ác tính.

Chỉ định phẫu thuật

Không phải nang buồng trứng nào cũng phải phẫu thuật. Nang nhỏ thì có thể theo dõi nếu không có triệu chứng, và các marker u bình thường.
Có 2 tình huống thường gặp phải
- Cấp cứu: xoắn buồng trứng (hình 2) do nang chiếm 2,7% các trường hợp đau bụng cấp ở trẻ em. Nếu chẩn đoán là nang buồng trứng xoắn hoặc có biến chứng thì bệnh nhân sẽ được phẫu thuật.
- Chương trình: Nang > 5 cm và có cuống dài vì có nguy cơ xoắn, vỡ.

Phẫu thuật

Phẫu thuật nội soi có nhiều ưu điểm như vết mổ nhỏ và thẩm mỹ hơn, thời gian hồi phục nhanh hơn, đau sau mổ ít hơn.
Nang buồng trứng nghi u ác tính (rất hiếm gặp): cắt bỏ buồng trứng, tai vòi, mạc nối lớn và sinh thiết nhiều nơi.
Phẫu thuật cắt nang, bảo tồn mô buồng trứng khỏe mạnh còn lại (nếu có).
Nang buồng trứng xoắn (hình 2) và các marker ung thư bình thường
- Buồng trứng và tai vòi còn hồng hào sau khi tháo xoắn: cắt nang và bảo tồn mô buồng trứng còn lại (nếu có)
- Buồng trứng và tai vòi tím đen sau khi tháo: sẽ nội soi thám sát lại sau vài tuần để đánh giá lại thương tổn và cắt nang

Chăm sóc sau mổ

Biến chứng

Theo dõi và tái khám

Tài liệu tham khảo

Potdar, N, Pillai, RN, Oppenheimer CA. Management of ovarian cysts in children and adolescents. The Obstetrician & Gynaecologist. 2020; 22: 107– 14.
L Brandt, M. and M. A Helmrath (2005).”Ovarian cysts in infants and children”.
Emeksiz, H.C., et al. (2017).”Age-Specific Frequencies and Characteristics of Ovarian Cysts in Children and Adolescents”. Journal of clinical research in pediatric endocrinology. 9(1), 58-62.
Pfeifer, S.M. and G.G. Gosman (1999).”Evaluation of adnexal masses in adolescents”. Pediatr Clin North Am. 46(3), 573-92.
Warner, B.W., J.C. Kuhn, and L.L. Barr (1992).”Conservative management of large ovarian cysts in children: the value of serial pelvic ultrasonography”. Surgery. 112(4), 749-55.

Phẫu thuật Nhi